Onjuistheden over Reiki en de geschiedenis
Hieronder staan een aantal uitspraken die veel voorkomen, of die in het verleden veel voorkwamen, in de Reikigemeenschap. De geselecteerde uitspraken zijn of waren populair, maar bleken fout of niet volledig juist te zijn.
Er zijn de laatste jaren heel wat feiten boven tafel gekomen door degelijk onderzoek van o.a. Frans en Bronwen Stiene, Chris Marsh en Frank A. Petter. Ook de vertaling van Usui-sensei's gedenksteen en de informatie van de Usui Reiki Ryōhō Gakkai dat via Hiroshi Doi naar buiten is gekomen is bijzonder waardevol.
De geschiedenis van 'Reiki' (en het Reikionderwijs) is één van mijn passies en ik vind het geweldig dat er gaandeweg steeds meer bekend is geworden. Het zou jammer zijn als onwaarheden in stand worden gehouden door onoplettendheid en onwetendheid. Sommige dingen die onwaar bleken te zijn worden inmiddels nog maar weinig doorgegeven. Dat is een prachtige ontwikkeling dat mede door nieuwe boeken, websites en forums mogelijk is gemaakt. Met deze website en deze pagina hoop ik daar in bij te dragen.
Hieronder staat een opsomming van de foute beweringen. De beweringen zijn aanklikbaar gemaakt zodat je direct naar de uitleg springt als je er op klikt.
- Mikao Usui was een doctor/dokter
- Usui was een christen
- Usui heeft gestudeerd op een universiteit in Chicago
- Usui gaf les op (of was hoofd van) de Doshisha universiteit in Kyoto
- Hawayo Takata gaf het Reikisysteem door zoals Usui het onderwees
- Usui, Hayashi & Takata waren grootmeester (grandmaster)
- Je mag het kruinchakra niet behandelen
- Er waren vroeger meer dan 300 Reikisymbolen
- Het woord “Reiki” is een Shintoïstische mantra
- Reiki is een geneeswijze
- Reiki is een krijgskunst ("Martial Art")
Mikao Usui was een doctor/dokter
Er bestaat geen bewijs waaruit blijkt dat Mikao Usui ooit een doctorstitel behaald heeft. Er bestaat ook geen documentatie waaruit blijkt dat Usui's tijdgenoten en directe leerlingen hem een doctor noemden.
Hoe is het dan gekomen dat hij bekend stond als dr. Usui toen Reiki naar het Westen kwam?
Het meest waarschijnlijk is dat men moeite had om de Japanse term "sensei" te vertalen naar het Engels en men er zo, onterecht, doctor van maakte.
Deze informatie is al minstens 10 jaar bekend. Ook op Usui-sensei's gedenksteen wordt gesproken van "sensei" en wordt "doctor" nergens genoemd. We moeten er dus vanuit gaan dat Mikao Usui nooit een doctor of een dokter is geweest.
Terug naar top
Usui was een Christen
Dat klopt waarschijnlijk niet. Mikao Usui groeide op in een Tendai boeddhistisch gezin en studeerde al op jonge leeftijd in een Tendai klooster. Ook was hij Shintoïst en beoefenaar van Shugendō en gevechtskunst.
Usui hield zich, zo wordt ook op zijn gedenksteen vermeld, bezig met geschiedenis, psychologie, medische boeken en zowel boeddhistische als christelijke geschriften. Het lijkt er op dat hij een brede interesse had. Het is zeer waarschijnlijk dat Mikao Usui op z'n minst kennis had van het Christendom. Er is echter geen bewijs dat hij ook daadwerkelijk christen was.
Volgens studenten van Usui en de Usui Reiki Ryōhō Gakkai is Usui-sensei een Tendai lekenpriester geworden en bleef hij zijn hele leven Tendai boeddhist.
Terug naar top
Usui heeft gestudeerd op een universiteit in Chicago
Verschillende onderzoekers hebben navraag gedaan bij de betreffende universiteit, maar er kon geen Mikao Usui gevonden worden in hun database.
Dit is o.a. te lezen in het Reiki Kompendium, geschreven door Frank Arjava Petter, William Lee Rand en Walter Lübeck, bladzijde 30.
Terug naar top
Usui gaf les op (of was hoofd van) de Doshisha universiteit in Kyoto
Op dezelfde pagina 30 in het “Reiki Kompendium” vertelt William Rand dat hij contact heeft gehad met de Doshisha universiteit (1991) en dat deze universiteit geen Mikao Usui kent en dat hij zeker geen schoolhoofd is geweest. Achter in het boek staat een kopie van de brief met het antwoord van de universiteit.
Terug naar top
Hawayo Takata gaf het Reikisysteem door zoals Usui het onderwees
Dit klopt niet. Kort door de bocht zouden we kunnen zeggen dat Takata's cursussen anders waren dan de cursussen die Hayashi gaf. Op zijn beurt was de training die Hayashi aanbood weer anders dan hoe Usui het aanpakte.
Er zitten best veel verschillen tussen dat wat deze drie bekende leraren doorgaven. Één van die dingen is bijvoorbeeld de focus op handoplegging. In Usui-sensei's spirituele leer was de mogelijkheid om energie door te geven via de handen ten behoeve van fysiek en geestelijk welzijn een bijproduct van de spirituele ontwikkeling die je doormaakte door o.a. het gedisciplineerd doen van de meditaties. De focus lag op spirituele groei door o.a. meditatie.
In Hayashi's onderwijs lag de verhouding al iets anders. Er lag meer focus op behandeling door handoplegging en minder op meditatie. Meditaties werden overigens wel door Hayashi onderwezen.
In Takata's onderwijs lag de focus vooral op handoplegging en waren de meditaties verdwenen. Hawayo Takata was zich wel bewust van enkele traditionele technieken, maar gaf dit niet systematisch aan al haar leerlingen door.
Andere verschillen tussen Usui, Hayashi en Takata zitten onder andere in: handposities, inwijdingen, symbolen, mantra's, cursusduur, doel van de methode.
Hetgeen Takata onderwees staat ver van dat wat Usui-sensei onderwees en wat de Usui Reiki Ryōhō Gakkai onderwijst af. Om deze reden oppert Frank A. Petter dan ook het idee om het onderwijs in de lijn van Hawayo Takata geen “Usui Reiki” meer te noemen, maar “Takata/Hayashi-Reiki”.
Terug naar top
Usui, Hayashi & Takata waren grootmeesters (grandmasters)
De term grootmeester of grandmaster is niet gebruikt door Usui, Hayashi en zelfs niet door Takata. Leerlingen van Usui-sensei (zoals Suzuki-san) en de Usui Reiki Ryōhō Gakkai gebruiken deze term niet en leerlingen van Hayashi (zoals Chiyoko Yamaguchi) ook niet.
Het is een term die geïntroduceerd werd in het Westen, pas na Hawayo Takata's dood. Dit betekent dat de term pas na 1980 in gebruik werd genomen.
Een interessante tekst over dit onderwerp en andere boeiende zaken uit de geschiedenis van de Reikimethode in het Westen is een brief die geschreven is door Carell Ann Farmer. De brief is oorspronkelijk in het Engels. Ik heb het vertaald voor deze website naar het Nederlands vertaald: De oorsprong & validiteit van de titel “grandmaster”
Terug naar top
Je mag het kruinchakra niet behandelen
In het licht van het meer oorspronkelijke Japanse onderwijs klopt dit niet. Men behandelde de kruin gewoon en ook nu doen beoefenaars van Japanse stromingen dit nog. Bovendien werd er in het oorspronkelijke onderwijs van Usui geen gebruik gemaakt van chakra's, maar werkte men met de drie Tanden.
Usui-sensei onderwees vijf handposities rond het hoofd waarvan de positie op de kruin er één was. De handpositie op het hoofd wordt in het Japans “tōchō bu” genoemd. Leerlingen van Usui behandelden de kruin en binnen de Usui Reiki Ryōhō Gakkai wordt dit nog steeds aangeleerd. Ook Chiyoko Yamaguchi (leerlinge van Hayashi) leerde de kruin te behandelen en gaf dit door aan haar eigen leerlingen.
Terug naar top
Er waren vroeger 300 Reikisymbolen
Dit is een bewering die we kunnen tegenkomen in “De Kern van Reiki”, een Reikiboek van Diane Stein. Op pagina 117 staat het volgende:
“Tijdens een channeling-bijeenkomst werd mij verteld dat er oorspronkelijk driehonderd Reiki-symbolen waren, waarvan er tweeëntwintig dagelijks werden gebruikt. Ze zijn opgeborgen in bibliotheken in Tibet en India.”
Door onderzoek van o.a. Frans en Bronwen Stiene weten we dat er oorspronkelijk 4 symbolen waren. Niet meer, niet minder.
Usui-sensei onderwees een spirituele leer. Zijn onderwijs was in principe individueel en helemaal toegespitst op de leerling. Usui-sensei hield rekening met het niveau, tempo en de achtergrond van de leerling. Het is daarom logisch dat niet iedere leerling op dezelfde manier les kreeg. Naar verluid had Usui bijvoorbeeld een andere benadering voor een leerling met een boeddhistische achtergrond dan een leerling met een Shintoïstische achtergrond. En weer een andere benadering voor mensen zonder spirituele ervaring.
Niet alle leerlingen kregen de symbolen. Alleen de leerlingen die moeite hadden om de energieën te leren kennen kregen de symbolen van Usui.
Hayashi gaf ook symbolen aan zijn leerlingen. Hij gaf ze waarschijnlijk standaard, ongeacht achtergrond. Takata gaf net als haar leraar Hayashi in totaal vier symbolen door aan haar leerlingen; drie symbolen op het tweede niveau en één symbool op het derde niveau (het niveau dat men in Westerse stromingen de mastergraad noemt).
Er bestaat een document van de handgeschreven symbolen van Takata en een document van de symbolen van Hayashi geschreven door één van zijn leerlingen.
Het onderwijs van Usui en de Reikisymbolen vinden hun oorsprong overigens ook niet in Tibet of India.
Ook Kathleen Milner (uitvinder van het Tera Mai systeem) zou in een channeling hebben beweerd dat er oorspronkelijk meer dan vier symbolen waren. Het mag inmiddels duidelijk zijn dat dit niet klopt als het gaat over Usui-sensei's onderwijs.
Terug naar top
Het woord “Reiki” is een Shintoïstische mantra
In géén van de onderzoeken naar de Reiki geschiedenis ben ik deze bewering tegengekomen.
Om een beter onderbouwd antwoord op deze vraag te kunnen geven heb ik contact opgenomen met Shintomeester drs. Paul de Leeuw (niet die van TV ;-) ).
Paul is oprichter van de “Japanese Dutch Shinzen Foundation”, hij studeerde in Japan en kreeg in 1981 als eerste buitenlander de bevoegdheid om als shintomeester trainingen te geven en ceremonies uit te voeren. Als er iemand zou zijn die antwoord op deze vraag zou kunnen geven, dan leek Paul me de aangewezen persoon.
Het is hem niet bekend dat de term “Reiki” een oude mantra binnen Shinto zou zijn.
Wat mij betreft kan dan ook deze bewering worden beschouwd als een fabeltje.
Terug naar top
Reiki is een geneeswijze
Dit is een statement dat veel voorkomt in de Reikigemeenschap. Aan de ene kant is het veel meer dan dat en klopt de bewering niet. Aan de andere kant klopt het ook weer wel.
Het ligt behoorlijk genuanceerd. Je zou kunnen zeggen dat de meeste Westerse stromingen het benaderen als een geneeswijze, met de focus op het gebruiken van spirituele energie voor fysiek en geestelijk welzijn.
Usui-sensei's oorspronkelijke onderwijs was geen geneeswijze maar een spirituele leer gericht op spirituele ontwikkeling, bewustwording en verlichting. De focus van Usui's spirituele leer lag veel meer op meditatie. Handoplegging was meer een bijproduct dan een hoofdzaak.
Het hangt er dus vanaf over welke stroming je het hebt of het wel of geen geneeswijze is.
Gaat de meeste aandacht in cursussen en beoefening naar behandelingen? Dan zit het dichter bij een geneeswijze. In Usui-sensei's oorspronkelijke spirituele leer gaat de aandacht vooral naar meditatie en de Gokai.
Reiki is oorspronkelijk ook enkel de benaming voor een energie, dus sowieso geen geneeswijze. Oorspronkelijk is "Reiki" de term voor de energie en niet voor de methode van werken met die energie. Echter, in het Westen zijn deze twee verschillende betekenissen inmiddels samengesmolten en bedoelt men zowel de energie als de methode.
Lees meer over de oorspronkelijke betekenis van het woord in de artikelen: Wat is Reiki? & Het Reiki kanji uitgelegd.
Terug naar top
Reiki is een krijgskunst
In het vroege onderwijs van Mikao Usui zitten bepaalde elementen uit de gevechtskunsten (“Martial Arts”). Sommigen maken daardoor een vergelijking met deze gevechtskunsten en een enkeling beweert dat de Reikimethode daarom een krijgskunst is.
Het is geen wonder dat er elementen uit krijgskunsten terug te vinden zijn in het meer oorspronkelijke Japanse Reiki-onderwijs. De grondlegger van wat we tegenwoordig in het Westen vaak "de Reikimethode" noemen was zélf een beoefenaar van krijgskunsten. Rond Usui's vijfentwintigste bereikte hij de hoogste graad op het gebied van worstelen en wapentuig (menkyo kaiden).
Zelfontwikkeling, meditatie en de focus op de hara of Seika Tanden komen in veel gevechtskunsten voor en ze zijn ook vaak een manier om een harmonieus leven te leiden. Deze elementen en het doel om een harmonieus leven te leiden zien we terug in Usui-sensei's spirituele leer. Usui deelde wat hij wist en gaf aan zijn leerlingen door wat hij belangrijk vond op het pad naar ultiem geluk, spirituele ontwikkeling en uiteindelijk het bereiken van de spirituele verlichting. Hij putte uit zijn eigen directe spirituele ervaringen en ook uit wat hij geleerd had uit het boeddhisme, shintoïsme, gevechtskunst en andere disciplines.
Maar, je kunt niet zeggen dat Usui-sensei's spirituele leer een krijgskunst is alleen omdat er hier en daar overeenkomsten bestaan met krijgskunsten. Usui-sensei's onderwijs bevat geen element waarin er wordt getraind voor gevecht of verdediging en kan dus per definitie geen gevechtskunst of krijgskunst zijn.
Terug naar top